SAÜ'de Doğu Türkistan ve Uygur Meselesi Konuşuldu

Panel, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın ardından Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma

Merkezi (SAÜ TÜRKMER) Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Suat Kol’un açılış konuşmasıyla

başladı. Merkezi 2017 yılında Resmî Gazete’de çıkan kararla Sakarya Üniversitesi’nde

kurduklarını belirten Kol, SAÜ TÜRKMER olarak birçok bilimsel etkinlik ve konferans

düzenlediklerini ayrıca Türk Akademi isimli bir dergi de çıkardıklarından bahsetti. Doç Dr.

Kol’un konuşmasının ardından Doğu Türkistan’da yaşananlar hakkında bilgi sahibi olmak

için sinevizyon gösterisi gerçekleşti.

Panelin konuşmacısı, yöneticisi, SAÜ Siyasal Bilgiler ve Kamu Yönetimi Öğretim Üyesi aynı

zamanda SAÜ TÜRKMER müdürlüğünü yapan Prof. Dr. Köksal Şahin, “Bilimsel

organizasyonlarda çok konuşulan ve kamuoyunda önemli bir yer tutması gereken Doğu

Türkistan meselesini konuşmak ve anlamak için burada bir araya geldik” diye konuştu. Çin’in

kamp geleneğinin geçmişte ve günümüzde Doğu Türkistan ve Uygur Türklerine karşı

kullanmaya devam ettiğini belirtti. “Doğu

Türkistan olayı uluslararası insan hakları kuruluşlarında çok gündeme gelmiyor” diyen Şahin,

bu konunun konuşulması gerektiğine tekrar vurgu yaptı.

Gazi Ünivesitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma

Merkezi’nde Müdür yardımcısı Prof. Dr. Bülent Akbaba, tarihsel süreç başlığı altından

Uygurların tarihçesinden bahsetti. Türk tarihinin anlatımında eksikler olduğundan, Türk

tarihini anlayarak okunması ve Türk tarihinin yazılmasından çekinilmemesi gerektiğine dikkat

çekti.

Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi aynı zamanda Gazi Üniversitesi Türk

Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Bülent Aksoy, Doğu Türkistan’da yaşanan

olayları jeopolitik açıdan ele aldı. Doğu Türkistan’ın Türklerin kadim yurdu olduğuna önemle

değinin Aksoy, Doğu Türkistan’ın Türkiye’de Sincan Uygur Özerk Bölgesi olarak

adlandırılmasından üzüntü duyduğunu, Sincan’ın Çince’de ‘yeni kazanılmış toprak’ anlamına

geldiğini ve Türk vatandaşının bu ismi kullanmamakta hassas davranması gerektiğini belirtti.

Aksoy, Doğu Türkistan’ın jeopolitik açıdan tarihsel öneminin, İpek Yolu’nun ulaşım merkezi,

Doğu ve Batı’nın kültürel buluşması, büyük güçlerin mücadele sahası olmasına değindi.

Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Sezercan Bektaş, “Birleşmiş Milletler

şartıyla insan hakları uluslararası hukukun konusudur. Doğu Türkistan sorunun uluslararası

hukukun konusunu olduğunu görüyoruz. Çin, bu insan haklarına ilişkin anlaşmalarına taraf

olmuştur fakat Çin uluslararası komite denetimlere kendini kapatarak bu haklarda kendini

muaf tutmuştur. Çin’in Sincan bölgesinde yaptığı engellerin insan haklarına aykırı olduğu

rapor edilmiştir fakat bazı ülkelerin ret oyuyla rapor değerlendirilmemiştir” dedi.

Panele, Sakarya Barosu Başkanı Av. İlknur Ebiz Yıldız, SAÜ Rektör Yardımcıları Prof. Dr.

Özer Köseoğlu ve Prof. Dr. Emrah Doğan, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.

Soru cevap bölümünün ardından panel sona erdi.